Budaya kerja universiti - Bahagian 2

Saranan Salleh

SAYA berterima kasih kepada Ketua Pengarah Kementerian Pengajian Tinggi, Profesor Datuk Radin Umar yang telah menjawab rencana saya pada hari Rabu 23 September yang lalu.

Walaupun beliau mengakui kebenaran penciplakan di kalangan tenaga pengajar di Universiti Putra Malaysia (UPM), macam lain-lain perkara di Malaysia - kita menganggap peratusannya kecil dan berlaku hanya pada segelintir tenaga pengajar sahaja.

Ada dua kemungkinan. Pertama perkara ini berlaku lebih ramai daripada yang dilaporkan. Kedua universiti yang terlibat tidak mahu melaporkan kerana publisiti begini tidak baik untuk imej universiti.

Kita berasa tindakan yang diambil oleh pentadbiran UPM menjadi contoh kepada universiti-universiti yang lain. Maklumlah kita mempunyai 27,000 tenaga pengajar dan lebih 20 universiti awam.

Hari ini orang boleh dapat ijazah kedoktoran tanpa pergi ke universiti. Serahkan saja teks-teks ucapan atau rencana yang pernah diterbitkan sudah boleh dapat ijazah kedoktoran tanpa berada di universiti. Jadi tidak hairan kalau ada yang dapat ijazah daripada "bogus" universiti bukan bagus universiti.

Sesiapa saja boleh letakkan "Dr." di depan nama atau pada kad namanya hari ini untuk menegakkan imej mereka. Kalau di sektor swasta mudah saja diketahui sama ada tindakan dan keputusan yang dibuat oleh seseorang itu mencerminkan ijazah kelulusan mereka, kerana kalau dia tidak menunjukkan prestasi yang memuaskan dia akan dipecat.

Perkara kedua yang disebut oleh Ketua Pengarah tersebut adalah tentang penguasaan siswazah dalam bahasa Inggeris yang mengikut kajian di tahap sederhana. Dalam hal ini, saya terpaksa tidak bersetuju. Ramai lagi rakan saya yang pernah menemuduga lulusan universiti bersetuju dengan saya bahawa tahap keupayaan bertutur dan menulis dalam bahasa Inggeris begitu rendah malahan begitu teruk sekali.

Perkara ini sangat mudah diatasi kalau yang empunya diri sedar yang dia lemah dalam bahasa Inggeris mengambil kursus untuk memperbaiki kelemahan mereka. Ketidakupayaan berkomunikasi dalam bahasa Inggeris ini menyebabkan mereka kurang keyakinan dan kalau temu duga dilakukan dalam bentuk kumpulan di mana mereka perlu berbincang sesuatu topik, memang mereka ini akan diam sahaja atau meminta izin untuk keluar.

Tentang overhaul yang dikatakan sudah dimulakan, saya hanya boleh katakan kita tengok sajalah. Selagi KPI tidak dijelaskan kepada universiti-universiti dengan sejelas-jelasnya termasuklah faktor-faktor yang digunakan untuk memilih Naib Canselor atau menyambung perkhidmatan mereka.

Naib Canselor merupakan CEO dalam universiti dan perlu bertanggung jawab atas jumlah siswazahnya yang menganggur atau yang mendapat pekerjaan. Kalau di swasta, ukuran utama mungkin keuntungan tetapi bagi IPTA awam, keupayaan menghasilkan graduan yang diterima oleh industri wajar dijadikan kayu pengukur kejayaan universiti selain daripada penemuan-penemuan, ciptaan dan inovasi yang dihasilkan.

Kajian dan penyelidikan saja tidak mencukupi kalau hasilnya tidak mempunyai nilai komersial. Universiti tidak patut menunggu industri datang bertanya kepada mereka tentang sesuatu penghasilan, sebaliknya bertanyakan kepada industri apa yang wajar diselidik dan dikaji.

Banyak penyelidikan yang dilakukan oleh syarikat penyelidikan swasta hari ini mampu dilakukan oleh universiti seperti Market Index untuk barang-barang pengguna yang menunjukkan perubahan dan penguasaan sesuatu jenama atau syarikat. Ini boleh dilakukan dengan bayaran yang lebih murah dan lebih berkualiti.

Saya pernah melihat hasil kerja syarikat penyelidikan swasta yang mengenakan bayaran berpuluh ribu. Apabila diminta menerangkan sesuatu fakta yang dimuatkan, mereka tidak dapat memberikan penjelasan yang memuaskan.

Pelbagai kajian yang munasabah yang boleh membantu industri memahami pelbagai perkara yang boleh dilakukan oleh universiti. Kita juga sedar memang ada universiti yang melakukan ini tetapi bilangannya sedikit sangat. Banyak yang gemar meniup trumpetnya tetapi kedudukan kita masih tidak ke mana.

Saya juga menerima beberapa reaksi daripada tenaga pengajar. Salah satu daripadanya ialah seorang pensyarah bidang perubatan yang sambil kena mengajar sarjana perubatan, dia juga seorang pakar bedah dan perlu merawat pesakit. Katanya, berbanding dengan seorang pakar setanding dengannya di Kementerian Kesihatan yang mana tanggungjawabnya hanyalah untuk merawat pesakit, imbuhannya jauh lebih tinggi daripada pensyarah. Oleh itu minat untuk menjadi pensyarah itu hilang. Selain daripada itu, dia juga mengatakan wujudnya perasaan dengki, kronisme dan sesiapa yang baik dengan orang atasan akan naik pangkat.

Beliau juga membandingkan pensyarah universiti di Singapura yang berlumba-lumba secara sihat dan sesiapa yang berkualiti berpeluang naik pangkat. Dari segi emolumen pula kerajaan Singapura amat menghargai golongan pensyarah dan profesional yang bekerja di sektor awam. Sebahagian besar pakar perubatan dan pakar bedah di Singapura adalah rakyat Malaysia. Mereka bekerja di sana kerana mereka dihargai.

Saya bertemu juga seorang pensyarah yang disuruh turunkan markah kelulusan pelajarnya dan pelbagai tekanan dikenakan kepadanya sehingga dia berhenti daripada universiti tersebut. Ini disebabkan beliau begitu tegas tidak mahu menurunkan markah kelulusan kelasnya.

Kalau ini berlaku di universiti kita disebabkan ingin menunjukkan rekod kelulusan yang baik, alamat kedudukan kita akan merosot lagi.

Nampaknya trend sekarang memang hendak mendapat banyak A tetapi bila tanya banyak - tak tahu. Bila buka mulut, entah apa-apa yang keluar.

DATO' SALLEH MAJID ialah bekas Presiden Bursa Saham Kuala Lumpur (kini Bursa Malaysia)

Kredit : Utusan Malaysia, 26 September 2009